آیا گرفتگی عضلات کمر، گردن و کتف شما را از فعالیت‌های روزمره بازداشته است؟ عواملی مانند دیسک کمر، استرس، کشیدگی عضلانی و کمبود مواد معدنی می‌توانند باعث اسپاسم‌های دردناک شوند. قرص‌های شل‌کننده عضلات مانند متوکاربامول، سیکلوبنزاپرین و باکلوفن با کاهش تنش عضلات، به تسکین درد کمک می‌کنند. در موارد حاد، آمپول‌های عضله شل‌کن مانند دیازپام تزریقی اثرگذاری سریع‌تری دارند. در ادامه به بررسی دقیقتر اینکه بهترین قرص شل کننده عضلات کمر با توجه به شدت و نوع گرفتگی چیست می پردازیم و عوارض، دوز مصرفی و روش‌های جایگزین برای درمان گرفتگی عضلات کمر را بررسی می‌کنیم.
قرص شل‌کننده عضلات کمر چگونه عمل می‌کند؟
قرص شل کننده عضلات کمر گروهی از داروها هستند که با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی یا عضلات اسکلتی، باعث کاهش انقباضات غیرارادی و اسپاسم‌ها می‌شوند. این داروها مستقیماً بر گیرنده‌های عصبی مغز و نخاع اثر می‌گذارند و برخی دیگر عملکرد محیطی دارند. در ادامه نحوه عملکرد قرص‌های شل کننده عضلات به درمان را توضیخ می دهیم:
- کاهش تنش: قرص‌های شل کننده عضلات بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر می‌گذارند و با کاهش فعالیت عصبی عضلات، تنش و فشار عضلات را کاهش می‌دهند. این باعث می‌شود که عضلات کمر وارد وضعیتی کمتر تنشی شوند و اسپاسم آنها کاهش یابد.
- تسکین درد: تنش و اسپاسم عضلات معمولاً با درد همراه است. با کاهش تنش عضلات، قرص‌های شل کننده عضلات می‌توانند به تسکین درد عضلات کمک کنند.
- افزایش میزان حرکت: با کاهش تنش و اسپاسم عضلات، افراد ممکن است قادر به انجام حرکات و فعالیت‌های روزمره خود با حداکثر راحتی و بدون درد شوند.
- مهار عصبی مرکزی: داروهای شل کننده عضلات مثل متوکاربامول به عنوان مهارگرهای عصبی مرکزی عمل می‌کنند. آنها با کاهش فعالیت سیستم عصبی مرکزی به عنوان پیام رسان دهنده از مغز به عضلات، باعث کاهش انقباض و تنش عضلات می‌شوند.
لیست قویترین قرص‌های شل‌کننده عضلات کمر
انتخاب یک قرص شل‌کننده عضلانی مناسب به شدت گرفتگی و علت آن بستگی دارد. در ادامه، لیستی از بهترین و قویترین قرص‌های شل‌کننده عضلات کمر را معرفی می‌کنیم که به کاهش اسپاسم و بهبود حرکت کمک می‌کنند.
پیشنهاد می کنیم که برای آشنایی با علل ایجاد کمردرد مقاله شناسایی علل رایج کمر درد را مطالعه کنید.
| شدت گرفتگی عضلانی | داروهای مناسب | علائم مرتبط | |
|---|---|---|---|
| 1 | نیمه خفیف | متوکاربامول | سفتی عضلانی |
| 2 | خفیف | کاریسوپرودول | محدودیت حرکت |
| 3 | نیمه شدید | سیکلوبنزاپرین | اسپاسم عضلانی |
| 4 | شدید | دیازپام | انقباض عضلانی |
| 5 | خیلی شدید | تیزانیدین | اسپاسم شدید |
| 6 | فوق شدید | باکلوفن | عدم حرکت |
1. گرفتگی نیمه خفیف – متوکاربامول
یکی از پرکاربردترین داروهای شل‌کننده عضلات است که با مهار پیام‌های عصبی، به کاهش اسپاسم کمک می‌کند. این دارو معمولاً در دوز ۵۰۰ تا ۷۵۰ میلی‌گرم، سه تا چهار بار در روز مصرف می‌شود. خواب‌آلودگی، سرگیجه و مشکلات گوارشی از عوارض احتمالی آن هستند که ممکن است در برخی افراد بروز کنند.
این قرص برای گرفتگی های خفیف پس از نشستن یا ایستادن های طولانی مدت توصیه می شود.
2. گرفتگی خفیف – کاریسوپرودول
یک داروی شل‌کننده عضلانی با اثر سریع است که با مهار ارتباط بین اعصاب و عضلات، موجب کاهش گرفتگی عضلانی می‌شود. معمولاً در دوز ۲۵۰ تا ۳۵۰ میلی‌گرم، سه بار در روز مصرف می‌شود. از عوارض این دارو می‌توان به وابستگی دارویی، سرگیجه و خواب‌آلودگی اشاره کرد که در برخی افراد ممکن است با کاهش تمرکز همراه باشد.
این قرص یا متوکاربامول از بهترین قرص هایی هستند که برای گرفتگی های ورزشی توصیه می شوند.
3. گرفتگی نیمه شدید – سیکلوبنزاپرین
برای اسپاسم‌های طولانی‌مدت تجویز می‌شود و با کاهش تحریک عصبی در مغز، موجب افزایش استراحت عضلات می‌شود. دوز مصرفی آن بین ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم، دو تا سه بار در روز است. از جمله عوارض آن می‌توان به خشکی دهان، خواب‌آلودگی و یبوست اشاره کرد که ممکن است در برخی بیماران مشکل‌ساز شود.
لازم به ذکر است که خوابیدن یکی از مهمترین عوامل در بهبود کمردرد است. برای نحوه تاثیر گذاری خواب در بهبود کمردرد مقاله تکنیک‌های خواب برای کمردرد را مطالعه کنید.
4. گرفتگی شدید – دیازپام
این دارو علاوه بر خاصیت آرام‌بخش، به دلیل تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، برای تسکین سریع اسپاسم‌های شدید عضلانی استفاده می‌شود. دوز مصرفی آن بین ۲ تا ۱۰ میلی‌گرم، دو تا چهار بار در روز متغیر است. این دارو در مصرف طولانی‌مدت می‌تواند اعتیادآور باشد و همچنین باعث خواب‌آلودگی شدید شود.
برای آشنایی در مورد اثر داروی دیکلوفناک سدیم به جهت کاهش التهاب نیز بر روی این لینک کلیک کنید.
5. گرفتگی خیلی شدید – تیزانیدین
این دارو در مواردی که گرفتگی عضلانی خیلی شدید است، مؤثر است و با کاهش فعالیت سیستم عصبی مرکزی، باعث شل شدن عضلات می‌شود. معمولاً در دوز ۲ تا ۶ میلی‌گرم، دو تا سه بار در روز مصرف می‌شود. افت فشار خون، ضعف عضلانی و سرگیجه از عوارض شایع آن هستند که ممکن است در برخی افراد احساس خستگی شدید ایجاد کند.
6. گرفتگی فوق شدید – باکلوفن
به‌طور خاص برای درمان اسپاسم‌های ناشی از مشکلات نخاعی مانند دیسک کمر تجویز می‌شود. این دارو با کاهش تحریک نورون‌های نخاعی، به کاهش گرفتگی عضلانی کمک می‌کند. دوز مصرفی آن بین ۵ تا ۲۰ میلی‌گرم، سه بار در روز است. سردرد، سرگیجه و حالت تهوع از جمله عوارض جانبی آن هستند که در برخی بیماران دیده می‌شود.
عوارض قرص شل کننده عضلات
قرص های شل کننده عضلانی اگر در میزان مورد نظر خودشان مصرف شوند، هیچگونه عوارض جانبی در بدن بیمار تولید نمی کنند، از این رو عموما استفاده از این دارو ها ایمن می باشد. اما به هر روی لازم است احتیاط کرده و از مصرف خودسرانه این دارو پرهیز شود. عوارضی که این دارو ممکن است که ایجاد کند، عبارتند از:
- خواب‌آلودگی و کاهش تمرکز: بیشتر شل‌کننده‌های عضلانی بر سیستم عصبی مرکزی اثر گذاشته و باعث خواب‌آلودگی، سرگیجه و کاهش تمرکز می‌شوند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که هنگام مصرف این داروها از رانندگی و انجام کارهای نیازمند دقت بالا خودداری کنید.
- افت فشار خون: برخی از این داروها موجب گشاد شدن عروق و کاهش فشار خون می‌شوند. این موضوع می‌تواند باعث سرگیجه، ضعف و حتی غش در برخی افراد شود.
- وابستگی در مصرف طولانی‌مدت: برخی داروهای شل‌کننده عضلات، به‌ویژه داروهای قوی‌تر، ممکن است در صورت مصرف مداوم وابستگی ایجاد کنند. این بدان معناست که بدن به مصرف آنها عادت کرده و قطع ناگهانی دارو می‌تواند علائم ترک مانند بی‌قراری و درد شدید عضلانی ایجاد کند.
موارد منع مصرف قرص های شل کننده عضلات
قرص‌های شل‌کننده عضلات برای کاهش گرفتگی و درد عضلانی بسیار مفید هستند، اما همه افراد نمی‌توانند از آنها استفاده کنند. برخی از بیماران به دلیل شرایط خاص جسمانی در معرض خطر عوارض جانبی شدید قرار دارند. در ادامه، موارد منع مصرف این داروها بررسی شده است.
- بیماران قلبی و مبتلایان به فشار خون بالا: این داروها می‌توانند بر سیستم عصبی تأثیر گذاشته و موجب افت فشار خون یا نامنظم شدن ضربان قلب شوند. این موضوع برای کسانی که بیماری‌های قلبی یا فشار خون کنترل نشده دارند، می‌تواند خطرناک باشد.
- زنان باردار و شیرده: تأثیر برخی از شل‌کننده‌های عضلانی بر رشد جنین و سلامت نوزاد هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است. مصرف این داروها ممکن است باعث عوارضی برای جنین یا انتقال به نوزاد از طریق شیر مادر شود. بنابراین، زنان باردار و شیرده باید قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنند.
- افراد دارای مشکلات کلیوی و کبدی: بسیاری از داروهای شل‌کننده عضلات در کبد متابولیزه و از طریق کلیه‌ها دفع می‌شوند. اگر عملکرد این اندام‌ها دچار اختلال باشد، ممکن است دارو در بدن تجمع کرده و عوارض جانبی شدیدتری ایجاد کنند.
تفاوت قرص‌های شل‌کننده عضلانی و دارو ها
زمانی که با درد عضلانی یا گرفتگی کمر مواجه می‌شوید، ممکن است بین استفاده از مسکن‌ها و قرص‌های شل‌کننده عضلات مردد باشید. هر دو گروه دارویی می‌توانند به کاهش درد کمک کنند، اما مکانیسم اثر آنها متفاوت است:
| مقایسه | مسکن‌ها | قرص‌های شل‌کننده عضلات |
|---|---|---|
| مکانیسم اثر | سرکوب سیگنال‌های درد در مغز | کاهش تنش و اسپاسم عضلانی |
| بهترین دارو | ایبوپروفن | متوکاربامول |
| تأثیر بر گرفتگی عضلات | ندارد | دارد |
| تأثیر بر درد | تسکین موقت | تاثیر بلند مدت |
| کاربرد اصلی | کاهش درد عمومی | درمان گرفتگی و اسپاسم عضلانی |
| مدت اثر | معمولاً کوتاه‌مدت | بسته به نوع دارو، سریع یا طولانی |
| مناسب برای | دردهای التهابی | درد ورزشی یا خستگی |
قویترین آمپول شل‌کننده عضلات کمر
آمپول‌های شل‌کننده عضلات کمر معمولاً در موارد گرفتگی شدید و مقاوم استفاده می‌شوند و نسبت به قرص شل کننده عضلات کمر اثرگذاری سریع‌تری دارند.
آمپول دیازپام با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، اسپاسم‌های حاد را کاهش می‌دهد اما ممکن است باعث خواب‌آلودگی و وابستگی شود. متوکاربامول برای شرایط اورژانسی و کاهش سریع گرفتگی عضلات مؤثر است اما عوارضی مانند سرگیجه دارد. آمپول تولرین نیز یک گزینه با حداقل خواب‌آلودگی است که علاوه بر شل کردن عضلات، خاصیت ضدالتهابی نیز دارد.
باکلوفن نیز معمولاً در اسپاسم‌های مقاوم ناشی از بیماری‌های عصبی تجویز شده و روی نخاع اثر می‌گذارد اما ممکن است باعث ضعف عضلانی شود.
| شدت گرفتگی عضلانی | آمپول | اثرگذاری |
|---|---|---|
| گرفتگی خفیف | متوکاربامول | کاهش سریع گرفتگی |
| گرفتگی متوسط | تولپرین | ضدالتهابی |
| گرفتگی شدید | دیازپام | اسپاسم‌های حاد |
| گرفتگی شدید | باکلوفن | اثر بر نخاع |
مقایسه قرص و آمپول شل کننده عضلات
وقتی صحبت از شل‌کننده‌های عضلانی می‌شود، دو شکل رایج دارویی وجود دارد: قرص و آمپول. انتخاب بین این دو بستگی به شدت گرفتگی، سرعت نیاز به اثرگذاری و شرایط بیمار دارد. در ادامه، مقایسه‌ای بین مزایا و معایب هرکدام ارائه شده است.
| نوع دارو | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| قرص‌های شل‌کننده عضلات |
|
|
| آمپول‌های شل‌کننده عضلات |
|
|
درمان‌های جایگزین برای گرفتگی عضلات کمر
گرفتگی عضلات کمر می‌تواند دردناک و محدودکننده باشد. اگرچه قرص‌ها و آمپول‌های شل‌کننده عضلات یکی از روش‌های درمانی رایج محسوب می‌شوند، اما بسیاری از افراد به دنبال راهکارهای جایگزین و طبیعی برای کاهش درد و اسپاسم عضلانی هستند. در ادامه، برخی از مؤثرترین روش‌های جایگزین بررسی شده است.
1. ماساژ درمانی و فیزیوتراپی
ماساژ به بهبود گردش خون در عضلات کمک کرده و باعث کاهش گرفتگی و درد می‌شود. استفاده از تکنیک‌های ماساژ می‌تواند عضلات را آرام کند و از اسپاسم مکرر جلوگیری کند. از سوی دیگر، فیزیوتراپی با تمرینات تقویتی و کششی به بهبود عملکرد عضلات و کاهش درد در بلندمدت کمک می‌کند.
2. استفاده از کمپرس گرم و سرد
کمپرس گرم باعث افزایش جریان خون و کاهش سفتی عضلات می‌شود، در حالی که کمپرس سرد التهاب و درد را کاهش می‌دهد. استفاده از گرما قبل از فعالیت‌های بدنی و سرما بعد از بروز درد یا التهاب، می‌تواند تأثیر بیشتری داشته باشد.
3. مصرف مکمل‌های منیزیم و پتاسیم
منیزیم و پتاسیم نقش مهمی در عملکرد عضلات و جلوگیری از گرفتگی دارند. کمبود این مواد معدنی می‌تواند منجر به اسپاسم‌های مکرر شود. مصرف مواد غذایی سرشار از این مواد معدنی مانند موز، آووکادو، مغزها و سبزیجات برگ سبز، یا استفاده از مکمل‌های تغذیه‌ای می‌تواند به کاهش گرفتگی عضلات کمک کند.
4. استفاده از کمربند الکتریکی
کمربندهایی با تکنولوژی امواج الکتریکی فراصوت، فروسرخ و میدان های مغناطیسی این توانایی را دارند که بر روی سیستم عصبی تاثیر گذاشته و موجب شل شدن عضلات شوند. استفاده از این تکنولوژی ها به شکل موثری التهاب ناحیه مصدوم را کاهش داده و موجب بهبود فوری گرفتگی و درد های کمر می شود.
مزیتی که استفاده از این روش دارد این است که می تواند با کمترین هزینه و کمترین عوارض به کاهش التهاب و گرفتگی های کمر و یا پا منجر شود.
برای آگاهی بیشتر در مورد عملکرد این تکنولوژی و نظرات درباره کمربند پلاتینر پیشنهاد می کنیم که مقاله پلاتینر تراپی را مطالعه کنید.
5. تمرینات کششی و یوگا
انجام حرکات کششی منظم باعث افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و کاهش احتمال اسپاسم می‌شود. یوگا نیز علاوه بر تقویت عضلات کمر، به بهبود وضعیت بدن و کاهش استرس که یکی از عوامل مؤثر در گرفتگی عضلات است، کمک می‌کند.
سوالات متداول
1. قرص شل‌کننده عضلات کمر چه تأثیری دارد؟
این قرص‌ها با کاهش فعالیت عصبی و مهار اسپاسم‌های عضلانی به کاهش درد و بهبود حرکت کمک می‌کنند.
2. قرص شل‌کننده عضلات بهتر است یا آمپول؟
آمپول‌ها تأثیر سریع‌تری دارند اما نیاز به تزریق دارند، درحالی‌که قرص‌ها مصرف آسان‌تری داشته و برای درمان طولانی‌مدت مناسب‌ترند.
3. مدت زمان اثر قرص‌های شل‌کننده عضلات چقدر است؟
این بستگی به نوع دارو دارد، اما معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت طول می‌کشد تا اثر آن احساس شود و ممکن است چند ساعت ماندگار باشد.
4. آیا می‌توان قرص‌های شل‌کننده عضلات را با مسکن مصرف کرد؟
در برخی موارد، پزشک ممکن است ترکیب آنها را توصیه کند، اما مصرف هم‌زمان باید با نظر پزشک باشد تا از عوارض ناخواسته جلوگیری شود.