تیزانیدین (Tizanidine) یک شلکنندهٔ عضلانی اثرگذار بر سیستم عصبی مرکزی است که برای کاهش اسپاستیسیته/اسپاسم عضلانی ناشی از بیماریهایی مانند اسکلروز متعدد (MS) و آسیب طناب نخاعی تجویز میشود. این دارو با تحریک گیرندههای آلفا-۲ مسیرهای حرکتی را مهار میکند و از طریق افزایش مهار پیشسیناپسی نورونهای حرکتی، تون عضلات را پایین میآورد؛ بنابراین خشکی و گرفتگی عضلات کاهش مییابد. این دارو افیونی نیست (مورفین ندارد) و در اصل برای درمان اسپاستیسیته است؛ در برخی موارد، برای اسپاسمهای دردناک عضلانی مرتبط با مشکلات اسکلتیـعضلانی نیز بهصورت کمکی و کوتاهمدت بهکار میرود. مهمترین محدودیتها: خوابآلودگی و افت فشار خون و تداخل جدی با مهارکنندههای CYP1A2 مانند فلووکسامین و سیپروفلوکساسین که مصرف همزمانشان ممنوع است.
معرفی و کلیات تیزانیدین
نامهای رایج/تجاری (نمونهها):
Zanaflex (زانافلکس)، Sirdalud (سیرادلود) و انواع ژنریک با عنوان «Tizanidine 2 mg / 4 mg». (نامهای تجاری دقیق میتواند بسته به کشور/تولیدکننده متفاوت باشد.)
دستهٔ دارویی و مکانیسم اثر:
تیزانیدین یک آگونیست آلفا-۲ مرکزی است؛ با مهار مسیرهای چندسیناپسی نخاعی، تحریکپذیری نورونهای حرکتی را کم میکند و اسپاسم را میخواباند. نتیجهٔ بالینیِ این فرایند، کاهش سفتی و درد ناشی از گرفتگی عضلات است.
کاربرد اصلی تأییدشده:
کاهش اسپاستیسیته در MS یا آسیب طناب نخاعی. در برخی بیماران مبتلا به دردهای اسکلتیـعضلانی همراه با اسپاسم (مثلاً کمردرد حاد مکانیکی)، ممکن است بهصورت کمکی تجویز شود؛ اما نقش آن در دردهای غیر اسپاستیک، محدود و وابسته به وجود اسپاسم است.
هشدارهای کلیدی ایمنی (خلاصه):
-
خوابآلودگی/سرگیجه/افت فشار خون؛ احتیاط در رانندگی و کار با ماشینآلات.
-
تداخلهای مهم: مهارکنندههای قوی CYP1A2 مانند فلووکسامین و سیپروفلوکساسین → منع مصرف همزمان بهدلیل افزایش شدید غلظت دارو و عوارض.
-
پایش عملکرد کبد در مصرف دورهای/بالادوز توصیه میشود.
تیزانیدین برای کمر درد
برای چه نوع کمردردی؟
در کمردرد حاد یا تحتحاد غیر رادیکولار که با اسپاسم عضلانی همراه است، شلکنندههای عضلانی میتوانند به کاهش درد کوتاهمدت کمک کنند. راهنمای کالج پزشکان آمریکا (ACP) میگوید اگر درمان دارویی لازم شد، NSAIDها یا شلکنندههای عضلانی گزینهاند؛ بااینحال باید دانست که کیفیت شواهد دربارهٔ اثربخشی این گروه محدود و نتایج کوچک و کوتاهمدت است. بنابراین تیزانیدین، گزینهٔ کمکی کوتاهمدت برای بیمارانی است که گرفتگی واضح عضلات دارند.
چه زمانی مفیدتر است؟
-
شروع ناگهانی کمردرد مکانیکی با گرفتگی عضلات پارااسپاینال.
-
وقتی حرکات ساده بهعلت اسپاسم قفل شده و خواب شب مختل است.
-
در کنار اقدامات غیردارویی مثل گرمای سطحی، حرکتدرمانی ملایم، آموزش وضعیت بدن.
چه زمانی اولویت ندارد؟
-
در کمردرد مزمن بدون اسپاسم، یا زمانی که درد ماهیت عصبی/انتشاری دارد، نقش تیزانیدین کمرنگ است و باید روی تمرین درمانی، آموزش و ضدالتهابها تمرکز کرد. شواهد برای مصرف طولانیمدت شلکنندهها در کمردرد مزمن ضعیف است و سود پایدار نشان نداده است.
نکات ایمنی و عملی:
-
مصرف شبانه میتواند به کاهش خوابآلودگی روزانه کمک کند؛ اما در برخی افراد افت فشار خون و گیجی رخ میدهد.
-
از الکل و سایر داروهای خوابآور همزمان پرهیز کنید.
-
اگر سرگیجه/افت فشار یا خوابآلودگی شدید داشتید، با پزشک برای کاهش دوز/قطع تدریجی مشورت کنید.
جهت مشاهده ی مقاله ی مربوط به بهترین قرص شل کننده عضلات کمر و همچنین قرص ناپورکسن و عوارض های آن روی لینک های مورد نظر کلیک نمایید.
تیزانیدین برای دیسک کمر (فتق دیسک)
نقش دارو چیست؟
در فتق دیسک، منبع اصلی علامتها تحریک/فشار ریشهٔ عصبی است. تیزانیدین فشار روی عصب را برطرف نمیکند و ضدالتهاب قوی هم نیست؛ اما اگر در کنار درد رادیکولار، اسپاسم محافظتی عضلات اطراف ستون وجود داشته باشد، میتواند گرفتگی و درد ناشی از اسپاسم را کاهش دهد و تحمل حرکتدرمانی/فیزیوتراپی را بهتر کند.
انتظارات واقعبینانه:
-
اثر دارو علامتی و کوتاهمدت است؛ هدف، آزادکردن عضلهٔ گرفته برای بهبود عملکرد است، نه درمان خودِ فتق.
-
ستون درمان در فتق دیسک معمولاً آموزش حرکتی، فیزیوتراپی مرحلهای، ضدالتهابها و در موارد منتخب تزریق/جراحی است؛ تیزانیدین صرفاً کمکی محسوب میشود.
احتیاطها:
-
خوابآلودگی و افت فشار ممکن است درد رادیکولار را در فعالیتها پنهان کند؛ بنابراین در برنامهٔ بازگشت تدریجی به فعالیت، مراقب بیشفعالی ناگهانی باشید.
-
تداخلهای دارویی (بهویژه با فلووکسامین/سیپروفلوکساسین) را جدی بگیرید.
تیزانیدین برای زانو درد
آیا برای آرتروز زانو مفید است؟
زانودردِ ناشی از آرتروز عمدتاً از مفصل میآید، نه از اسپاستیسیتهٔ مرکزی. بنابراین تیزانیدین در آرتروز، درمان خط اول نیست و فقط اگر گرفتگی ثانویهٔ عضلات چهارسر/همسترینگ وجود داشته باشد ممکن است بهصورت کمکی مفید باشد (برای «شلکردن» اسپاسم دردناک). محور مدیریت زانو درد معمولاً ورزش درمانی، کاهش بار مکانیکی، داروهای ضدالتهاب موضعی/خوراکی و اقدامات دیگر است. شواهد با کیفیت بالا برای مصرف روتین تیزانیدین در آرتروز زانو محدود است.
چه کسانی ممکن است نفع ببرند؟
-
بیمارانی با اسپاسم واضح عضلات اطراف زانو (مثلاً پس از دورههای درد حاد یا بیتحرکی).
-
کسانی که با وجود تمرینات کششی، هنوز گرفتگی شبانه دارند و خوابشان مختل است.
نکات احتیاطی:
-
بهعلت خوابآلودگی، مصرف شبانه و شروع با دوز پایین ارجح است.
-
در صورت بیاسپاسم بودن زانو درد، سراغ درمانهای اثربخشتر بروید. برای مطالعه ی بهترین قرص برای زانو درد و بهترین ویتامین برای زانو درد وارد لینک شوید.
تیزانیدین برای سیاتیک
ماهیت درد سیاتیک:
سیاتیک معمولاً ناشی از تحریک/فشار ریشهٔ عصب سیاتیک (مثلاً بهدلیل فتق دیسک) است و درد به باسن و اندام تحتانی تیر میکشد. نقش شلکنندهها در سیاتیک کاهندهٔ اسپاسم ثانویه است، نه درمان علت اصلی. راهنماهای معتبر بر رویکرد چندبُعدی (آموزش، فعالیت تدریجی، ضدالتهابها در فاز حاد، و درمانهای فیزیکی) تأکید دارند؛ شواهد دربارهٔ کارایی گستردهٔ شلکنندهها در سیاتیک نامطمئن/محدود است.
چه زمانی میتواند کمک کند؟
-
وقتی گرفتگی محافظتی عضلات گلوتئال/همسترینگ/پیراموتور شدت دارد و مانع انجام تمرینات کششی/عصبی میشود.
-
برای مدیریت کوتاهمدت اختلال خواب ناشی از اسپاسم.
احتیاطها و هشدارها:
-
بهعلت خوابآلودگی و افت فشار خون، از رانندگی و فعالیتهای پرخطر در شروع درمان پرهیز کنید.
-
همزمانی با فلووکسامین یا سیپروفلوکساسین ممنوع است؛ با پزشک دربارهٔ تمام داروهای فعلیتان مشورت کنید.
دوز و نحوه مصرف قرص تیزانیدین
دوز شروع و تنظیم در بزرگسالان
-
دوز اولیه: معمولاً با ۲ میلیگرم خوراکی، یک یا دو بار در روز شروع میشود.
-
تنظیم دوز: بسته به پاسخ بیمار و تحمل دارو، هر ۱ تا ۴ روز میتوان مقدار را افزایش داد.
-
دوز معمول مؤثر: ۲ تا ۴ میلیگرم، دو یا سه بار در روز.
-
حداکثر دوز روزانه: بیش از ۳۶ میلیگرم در شبانهروز توصیه نمیشود.
-
افزایش دوز باید تدریجی باشد تا از عوارضی مثل افت فشار خون و خوابآلودگی جلوگیری شود.
دوز در سالمندان
-
در افراد مسن، بهویژه بالای ۶۵ سال، حساسیت به عوارض (مثل سرگیجه و افت فشار) بیشتر است.
-
توصیه میشود درمان با دوز پایینتر (۲ میلیگرم شبانه) شروع شود و بهآرامی افزایش پیدا کند.
-
در سالمندان باید از مصرف دوزهای بالا خودداری شود و پزشک مرتباً فشار خون و وضعیت تعادل بیمار را بررسی کند.
دوز در بیماران با مشکلات کلیوی یا کبدی
-
اختلال کلیوی: دفع تیزانیدین عمدتاً کلیوی است؛ بنابراین در نارسایی کلیه لازم است دوز کمتر و با فواصل طولانیتر داده شود.
-
بیماری کبدی: تیزانیدین در کبد متابولیزه میشود؛ در بیماران با اختلال عملکرد کبدی باید با احتیاط فراوان مصرف شود یا حتی اجتناب گردد. انجام آزمایشهای دورهای کبدی در مصرف طولانیمدت ضروری است.
دوز در کودکان
-
مصرف تیزانیدین در کودکان بهطور معمول توصیه نمیشود، مگر در شرایط خاص و با تجویز مستقیم متخصص.
-
ایمنی و اثربخشی آن در کودکان بهخوبی مطالعه نشده است.
فرمها و قدرتهای موجود
-
قرص خوراکی ۲ میلیگرم
-
قرص خوراکی ۴ میلیگرم
-
کپسول خوراکی در برخی کشورها موجود است (با آزادسازی متفاوت)
-
برندهای رایج: Sirdalud، Zanaflex، Tizanil، Tizamed، Tizaflex
چه زمانی مصرف کنیم؟ (صبح یا شب، همراه غذا یا ناشتا)
-
بهتر است همراه غذا مصرف شود تا جذب آن پایدارتر باشد و از افت فشار ناگهانی جلوگیری شود.
-
در صورت خوابآلودگی روزانه، پزشک ممکن است توصیه کند دارو بیشتر شبها مصرف شود.
-
برای درد یا اسپاسم شبانه، مصرف عصر یا قبل از خواب مفیدتر است.
مدت زمان شروع اثر و مدت اثر
-
شروع اثر: حدود ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت پس از مصرف.
-
مدت اثر: معمولاً ۳ تا ۶ ساعت؛ بنابراین ممکن است چند بار در روز لازم باشد.
حداکثر مصرف روزانه
-
حداکثر دوز مطمئن توصیهشده: ۳۶ میلیگرم در ۲۴ ساعت.
-
مصرف بیش از این مقدار خطر عوارض جدی (افت شدید فشار، خوابآلودگی مفرط، مشکلات کبدی) دارد.
اگر یک نوبت را فراموش کردیم چه کنیم؟
-
بهمحض یادآوری مصرف کنید، مگر اینکه به نوبت بعدی نزدیک باشد.
-
در این صورت، همان نوبت را حذف کنید و دوز بعدی را طبق برنامه مصرف کنید.
-
هرگز دوز دوبرابر برای جبران فراموشی نخورید.
قطع ناگهانی دارو
-
قطع ناگهانی تیزانیدین میتواند باعث افزایش ناگهانی فشار خون، تپش قلب و عوارض عصبی شود.
-
همیشه باید کاهش تدریجی و تحت نظر پزشک انجام شود، مخصوصاً در بیمارانی که دوز بالا و طولانیمدت مصرف کردهاند.
- برای مشاهده انواع روش های درمان کمردرد خانگی و درمان خانگی سیاتیک لطفا روی لینک کلیک نمایید.
معرفی قرص : کاربرد قرص باکلوفن
عوارض جانبی قرص تیزانیدین
عوارض شایع (نسبتاً خفیف ولی آزاردهنده)
این عوارض در بخش زیادی از بیماران رخ میدهد و معمولاً با ادامه مصرف یا کاهش دوز، کمتر میشود:
-
خوابآلودگی (یکی از بارزترین عوارض)
-
خشکی دهان
-
سرگیجه و احساس سبکی سر
-
ضعف و خستگی عمومی
-
یبوست یا مشکلات گوارشی خفیف
-
گرفتگی یا ضعف عضلانی خفیف
عوارض نسبتاً شایع (نیازمند توجه بیشتر)
این عوارض کمتر شایعاند ولی باید حتماً به پزشک اطلاع داده شوند:
-
افت فشار خون (بهخصوص هنگام تغییر وضعیت ناگهانی از نشسته به ایستاده → سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم)
-
کند شدن ضربان قلب (برادیکاردی)
-
اختلال در هماهنگی حرکتی (آتاکسی)
-
خواب آشفته یا کابوسهای شبانه
-
ضعف تمرکز یا کندی ذهنی
عوارض جدی و نادر (اورژانسی یا نیازمند قطع دارو)
این موارد کمتر دیده میشوند ولی بسیار مهماند:
-
آسیب کبدی: افزایش آنزیمهای کبدی، زردی پوست یا چشم، ادرار تیره
-
واکنش آلرژیک شدید: بثورات پوستی گسترده، خارش شدید، تورم صورت/لب/زبان، تنگی نفس
-
اختلال شدید ریتم قلبی (تپش شدید، نامنظم شدن ضربان)
-
افت شدید فشار خون همراه با غش یا از دست دادن هوشیاری
در صورت مشاهده هر یک از این موارد باید مصرف دارو فوراً قطع و مراجعه اورژانسی انجام شود.
آیا قرص تیزانیدین خوابآور است؟
بله. خوابآلودگی یکی از عوارض شایع و شناختهشده تیزانیدین است. به همین دلیل بسیاری از پزشکان توصیه میکنند مصرف دارو بیشتر شبها یا قبل از خواب باشد تا خوابآلودگی روزانه کمتر شود.
به بیماران توصیه میشود تا زمانی که واکنش بدنشان به دارو مشخص نشده است:
-
از رانندگی و کار با دستگاههای خطرناک خودداری کنند.
آیا قرص تیزانیدین اعتیادآور است؟
-
تیزانیدین از خانوادهٔ مخدرها (افیونها) نیست و مورفین ندارد.
-
از نظر ایجاد اعتیاد کلاسیک مشابه مواد مخدر، خطری ندارد.
-
اما مصرف طولانیمدت و قطع ناگهانی میتواند باعث علائم ترک (مانند افزایش ناگهانی فشار خون، اضطراب، تپش قلب) شود. به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند دارو بهتدریج قطع شود.
آیا باعث افزایش وزن یا کاهش وزن میشود؟
-
شواهد قطعی در این زمینه وجود ندارد.
-
برخی بیماران دچار کاهش اشتها و لاغری خفیف میشوند.
-
برخی دیگر بهعلت خستگی و کاهش تحرک ممکن است افزایش وزن داشته باشند.
به طور کلی تغییر وزن جزو عوارض اصلی دارو نیست.
اثر دارو بر زندگی روزمره
-
رانندگی و کار با ماشینآلات: خطرناک است تا زمانی که مطمئن شوید دارو باعث خوابآلودگی یا گیجی نمیشود.
-
تمرکز ذهنی و فعالیتهای دقیق: ممکن است کاهش یابد؛ توصیه میشود برنامههای شغلی/تحصیلی مهم با پزشک هماهنگ شود.
تداخلات دارویی و غذایی قرص تیزانیدین
تداخل با داروهای آرامبخش و خوابآور
-
تیزانیدین خودش اثر خوابآور و آرامبخش دارد.
-
مصرف همزمان با داروهای آرامبخش مثل دیازپام، کلونازپام، آلپرازولام یا داروهای خواب مثل زولپیدم میتواند باعث افزایش بیشازحد خوابآلودگی، گیجی و خطر سقوط شود.
-
این ترکیب فقط باید با نظر مستقیم پزشک انجام شود.
تداخل با داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب
-
برخی داروهای ضدافسردگی (مثل آمیتریپتیلین یا SSRIs) میتوانند اثر خوابآور تیزانیدین را تشدید کنند.
-
مصرف همزمان با فلووکسامین (یک داروی ضدافسردگی) کاملاً ممنوع است چون باعث افزایش شدید سطح تیزانیدین در خون و خطر مسمومیت میشود.
تداخل با داروهای آنتیبیوتیک
-
سیپروفلوکساسین (از گروه فلوروکینولونها) مصرف همزمانش با تیزانیدین ممنوع است.
-
ترکیب این دو دارو میتواند باعث افت فشار خون شدید، خوابآلودگی شدید و خطر عوارض قلبی شود.
تداخل با داروهای فشار خون و قلب
-
مصرف همزمان با داروهای کاهنده فشار خون (مثل بتابلوکرها یا کلونیدین) میتواند افت فشار را تشدید کند.
-
در بیماران قلبی باید حتماً پزشک در جریان مصرف تیزانیدین باشد.
تداخل با داروهای ضدالتهاب و مسکنها
-
مصرف همزمان با داروهای رایج مثل ایبوپروفن یا دیکلوفناک معمولاً ایرادی ندارد و حتی در درمان کمردرد یا سیاتیک این ترکیب متداول است.
-
ولی باید توجه داشت که هر دو گروه دارو ممکن است روی کلیهها فشار بیاورند؛ بنابراین در مصرف طولانیمدت یا بیماران کلیوی باید با احتیاط استفاده شود.
-
مصرف همزمان با ترامادول یا سایر اپیوئیدها میتواند خوابآلودگی را بیشتر کند.
تداخل با داروهای کبدی
-
چون تیزانیدین در کبد متابولیزه میشود، مصرف همزمان با داروهای کبدی یا داروهایی که روی آنزیمهای کبدی اثر میگذارند (مثل برخی داروهای ضدصرع: کاربامازپین، فنیتوئین) میتواند سطح دارو را تغییر دهد.
-
در این بیماران لازم است آنزیمهای کبدی مرتب کنترل شود.
تداخل با الکل
-
مصرف تیزانیدین همراه با الکل باعث تشدید خوابآلودگی، کاهش هوشیاری و افزایش خطر سقوط میشود.
-
همچنین میتواند افت فشار خون و آسیب کبدی را بیشتر کند.
-
توصیه میشود هنگام مصرف تیزانیدین بهطور کامل از مصرف الکل خودداری شود.
تداخل با کافئین (قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا)
-
کافئین ممکن است روی متابولیسم تیزانیدین در کبد اثر بگذارد.
-
مصرف زیاد قهوه یا نوشیدنیهای انرژیزا همراه با تیزانیدین میتواند باعث تغییر سطح دارو در خون و در نتیجه عوارض غیرقابلپیشبینی شود.
-
بهتر است بیماران مصرف کافئین را محدود کنند.
موارد منع مصرف و احتیاطها
موارد منع مصرف قطعی
-
حساسیت یا آلرژی شناختهشده به تیزانیدین یا ترکیبات مشابه: در صورت بروز واکنشهای شدید پوستی، تورم صورت و زبان یا تنگی نفس، مصرف باید فوراً قطع شود.
-
مصرف همزمان با فلووکسامین یا سیپروفلوکساسین: این دو دارو سطح تیزانیدین را در خون بهشدت بالا میبرند و خطر افت فشار خون، خوابآلودگی شدید و آسیب کبدی را چند برابر میکنند.
-
بیماران با نارسایی کبدی شدید: چون متابولیسم دارو در کبد انجام میشود، این بیماران در معرض مسمومیت هستند.
احتیاط در شرایط خاص
۱. بارداری
-
مطالعات انسانی کافی وجود ندارد.
-
در حیوانات، مصرف دوز بالا باعث عوارض روی جنین شده است.
-
بنابراین مصرف در دوران بارداری فقط در صورتی مجاز است که فواید آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد و صرفاً با نظر پزشک.
۲. شیردهی
-
اطلاعات کمی درباره انتقال تیزانیدین به شیر مادر وجود دارد.
-
بهتر است در دوران شیردهی از مصرف خودداری شود یا در صورت ضرورت، شیردهی قطع شود.
۳. سالمندان
-
سالمندان نسبت به عوارضی مثل خوابآلودگی، سرگیجه و افت فشار خون حساستر هستند.
-
درمان باید با دوز خیلی پایین (۲ میلیگرم شبانه) شروع شود و بهتدریج تنظیم شود.
۴. بیماران کلیوی
-
چون بخشی از دارو از طریق کلیه دفع میشود، در نارسایی کلیه سطح دارو در خون بالا میرود.
-
باید دوز کمتر و فواصل مصرف طولانیتر انتخاب شود.
۵. بیماران قلبی
-
در افرادی که سابقه آریتمی، فشار خون پایین یا نارسایی قلبی دارند باید با احتیاط مصرف شود.
-
کنترل فشار خون و ضربان قلب ضروری است.
۶. بیماران کبدی
-
در اختلال عملکرد خفیف تا متوسط کبد، مصرف با احتیاط و تحت نظارت آزمایشهای کبدی امکانپذیر است.
-
در نارسایی کبدی شدید، منع مصرف کامل دارد.
۷. فعالیتهای روزمره
-
به دلیل خوابآلودگی و سرگیجه، تا زمانی که از واکنش بدن مطمئن نشدهاید:
-
از رانندگی خودداری کنید.
-
از کار با ماشینآلات یا فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری دارند پرهیز کنید.
-
مصرف در ورزشکاران (دوپینگ و عملکرد ورزشی)
-
تیزانیدین ممکنه باعث خوابآلودگی، کاهش توان تمرکز و افت فشار خون بشه؛ بنابراین برای ورزشکاران حرفهای مناسب نیست.
-
در برخی لیستهای ضد دوپینگ، شلکنندههای عضلانی در شرایط خاص تحت محدودیت قرار دارن.
-
مصرف خودسرانه در ورزشکاران توصیه نمیشه و میتونه باعث کاهش کارایی ورزشی بشه.
مقایسه تیزانیدین با داروهای مشابه
تیزانیدین یا باکلوفن؟
-
مکانیسم اثر:
-
تیزانیدین: آگونیست آلفا-۲ مرکزی → کاهش پیامهای عصبی محرک عضله.
-
باکلوفن: آگونیست گیرنده GABA-B → مهار نورونهای حرکتی در نخاع.
-
-
کاربرد بالینی:
-
تیزانیدین: بیشتر برای اسپاستیسیته ناشی از MS و آسیب نخاعی + اسپاسمهای دردناک کوتاهمدت (مثل کمردرد حاد).
-
باکلوفن: انتخاب اصلی در اسپاستیسیته طولانیمدت مثل MS یا ضایعات نخاعی.
-
-
عوارض:
-
تیزانیدین: خوابآلودگی، افت فشار خون، مشکلات کبدی.
-
باکلوفن: ضعف عضلانی بارزتر، گیجی، تهوع.
-
-
کدام بهتر است؟
-
برای مصرف کوتاهمدت و کنترل اسپاسم حاد، تیزانیدین انتخاب بهتری است.
-
برای درمان طولانیمدت اسپاستیسیته پایدار، باکلوفن ارجح است.
-
جهت مشاهده ی اطلاعات دقیقتری از قرص گابانتین و قرص پرگابالین نیز میتوانید وارد لینک شوید .
تیزانیدین یا متوکاربامول؟
-
مکانیسم اثر:
-
تیزانیدین: اثر مستقیم روی نخاع (مهار مسیرهای عصبی).
-
متوکاربامول: مکانیسم دقیق ناشناخته؛ بیشتر اثر آرامبخش روی سیستم عصبی دارد.
-
-
کاربرد:
-
متوکاربامول معمولاً برای اسپاسمهای عضلانی ناشی از آسیبهای حاد اسکلتی-عضلانی (مثل کشیدگی یا پیچخوردگی) استفاده میشود.
-
تیزانیدین هم در این شرایط استفاده میشود، اما جایگاه اصلیاش اسپاستیسیتهٔ نورولوژیک است.
-
-
عوارض:
-
متوکاربامول: خوابآلودگی، گیجی، تاری دید.
-
تیزانیدین: علاوه بر خوابآلودگی، افت فشار خون و آسیب کبدی هم ممکن است.
-
-
کدام بهتر است؟
-
اگر اسپاسم کوتاهمدت مکانیکی باشد، متوکاربامول سادهتر و بیخطرتر است.
-
اگر اسپاسم عصبی یا پایدار باشد، تیزانیدین کارایی بیشتری دارد.
-
تیزانیدین یا سیکلوبنزاپرین؟
-
مکانیسم اثر:
-
سیکلوبنزاپرین: شبیه به داروهای ضدافسردگی سهحلقهای، روی مسیرهای سروتونین و نورآدرنالین اثر دارد.
-
تیزانیدین: آگونیست آلفا-۲.
-
-
کاربرد:
-
سیکلوبنزاپرین بیشتر برای اسپاسمهای حاد عضلانی مرتبط با آسیبهای اسکلتی-عضلانی (مثل کمردرد حاد) تجویز میشود.
-
تیزانیدین در اسپاسمهای عصبی و مزمن جایگاه مهمتری دارد.
-
-
عوارض:
-
سیکلوبنزاپرین: خوابآلودگی، خشکی دهان، یبوست، و تداخلات بیشتر در بیماران قلبی.
-
تیزانیدین: خوابآلودگی، افت فشار خون، آسیب کبدی.
-
-
کدام بهتر است؟
-
برای کمردردهای ساده حاد، سیکلوبنزاپرین رایجتر است.
-
برای بیماریهای عصبی با اسپاسم پایدار، تیزانیدین انتخاب مناسبتری است.
-
کدام یک خوابآورتر است؟
-
همهٔ این داروها خوابآور هستند، اما شدت آن متفاوت است:
-
سیکلوبنزاپرین و تیزانیدین: خوابآلودگی قابلتوجه.
-
متوکاربامول: خوابآلودگی متوسط.
-
باکلوفن: بیشتر باعث ضعف عضلانی میشود تا خوابآلودگی.
-
-
به همین دلیل، پزشکان معمولاً توصیه میکنند ایندومتاسین، تیزانیدین و سیکلوبنزاپرین بیشتر شبها مصرف شوند.
پرسشهای پرتکرار (FAQ) درباره قرص تیزانیدین
آیا قرص تیزانیدین مورفین دارد؟
خیر. تیزانیدین از خانوادهٔ مخدرها (افیونها) نیست و مورفین یا ترکیبات مشابه ندارد. این دارو یک شلکنندهٔ عضلانی با اثر مرکزی است و وابستگی کلاسیک مثل مواد مخدر ایجاد نمیکند.
آیا قرص تیزانیدین خوابآور است؟
بله. خوابآلودگی یکی از شایعترین عوارض تیزانیدین است. به همین دلیل معمولاً توصیه میشود مصرف دارو شبها یا قبل از خواب باشد تا از خوابآلودگی روزانه جلوگیری شود.
تیزانیدین را چه زمانی بخوریم؟
-
همراه غذا یا بلافاصله بعد از آن بهتر جذب میشود و افت فشار خون کمتری دارد.
-
برای کنترل اسپاسم شبانه، مصرف عصر یا قبل از خواب مناسبتر است.
-
در صورت نیاز به چند نوبت در روز، پزشک دوز را طوری تنظیم میکند که خوابآلودگی کمتر شود.
تیزانیدین چقدر طول میکشد تا اثر کند؟
معمولاً ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت پس از مصرف شروع اثر دارد و ۳ تا ۶ ساعت دوام میآورد. به همین دلیل ممکن است در روز چند نوبت تجویز شود.
آیا تیزانیدین اعتیاد دارد؟
-
اعتیاد به معنای وابستگی شدید مشابه مواد مخدر ایجاد نمیکند.
-
اما اگر طولانیمدت و با دوز بالا مصرف شود، قطع ناگهانی آن میتواند باعث افزایش فشار خون، اضطراب و تپش قلب شود.
-
بنابراین باید همیشه بهصورت تدریجی و تحت نظر پزشک قطع شود.
تیزانیدین را چند روز باید مصرف کنیم؟
-
برای اسپاسمهای حاد (مثل کمردرد ناگهانی): معمولاً چند روز تا حداکثر دو هفته.
-
برای اسپاستیسیتههای مزمن (مثل MS): ممکن است طولانیتر و طبق نظر پزشک مصرف شود.
-
در هر صورت، مصرف بلندمدت خودسرانه توصیه نمیشود.
مصرف همزمان تیزانیدین با ایبوپروفن یا دیکلوفناک مجاز است؟
بله، این ترکیب در کمردرد یا سیاتیک شایع است و اغلب توسط پزشکان تجویز میشود.
اما چون هر دو گروه دارو میتوانند روی کلیهها اثر بگذارند، در مصرف طولانیمدت یا در بیماران کلیوی باید با احتیاط استفاده شود.
مصرف تیزانیدین با ترامادول یا داروهای آرامبخش مجاز است؟
خیر. همزمانی با داروهای خوابآور، آرامبخش یا اپیوئیدها میتواند باعث خوابآلودگی شدید، سرگیجه و حتی خطر سقوط یا مشکلات تنفسی شود. این ترکیب فقط باید در موارد خاص و با تجویز مستقیم پزشک انجام شود.
آیا میتوان تیزانیدین را طولانیمدت مصرف کرد؟
مصرف کوتاهمدت معمولاً ایمنتر است. در مصرف طولانیمدت باید آزمایشهای کبدی و فشار خون مرتب کنترل شود.
در بیماران با بیماری مزمن (مثل MS) ممکن است پزشک مصرف طولانیمدت را توصیه کند، اما خودسرانه نباید ادامه داد.
تیزانیدین برای کمر درد بهتر است یا باکلوفن؟
-
برای اسپاسمهای حاد و کوتاهمدت: تیزانیدین مؤثرتر است.
-
برای اسپاستیسیته مزمن (مثلاً در MS): باکلوفن انتخاب بهتری است.
مصرف تیزانیدین در بارداری و شیردهی مجاز است؟
-
در بارداری فقط در صورت ضرورت و با تجویز پزشک.
-
در شیردهی به دلیل احتمال انتقال به شیر، معمولاً توصیه نمیشود.
آیا مصرف تیزانیدین خطرناک است؟
-
اگر دوز بالا یا طولانیمدت مصرف شود یا با داروهای ممنوع (مثل فلووکسامین و سیپروفلوکساسین) ترکیب شود، میتواند خطرناک باشد.
-
در مصرف معمول با دوز پایین و تحت نظر پزشک، نسبتاً ایمن است.
